Gregory Porter is de superster van de jazzmuziek. Zelf lacht hij om die kwalificering. ‘Ik zing gewoon mijn songs zo goed mogelijk. Meer niet!’ Bescheidenheid siert de mens. Op 17 april 2020 verschijnt zijn nieuwe album All Rise en daarnaast komt hij voor het eerst in zijn carrière naar de Ziggo Dome.
tekst: Jean-Paul Heck
Het is apart. Gregory Porter keerde twee jaar geleden weer terug naar de plek waar hij opgroeide; de stad Bakersfield dat zo’n honderd kilometer ten noord-oosten van Los Angeles ligt. Een onooglijke plek, gelegen in de bijna altijd snikhete San Joaquin Valley. Een agrarisch gebied met woestijnachtige trekjes. De laatste decennia is de streek overspoeld door Mexicaanse migranten die hier citrusvruchten en olijven plukken. Maar deze stad met een kleine 400 duizend inwoners is een broeinest voor gangs en criminaliteit. Toch wilde Porter New York verlaten om zich weer in dit Bakersfield te vestigen. ,,Ik wil rust voor mijn gezin en mijzelf. Ik voel mij hier fijn. Ik ben hier opgegroeid. Het is altijd lekker weer en niemand stoort mij.” Maar het is ook de plek die hem terugbrengt naar zijn jeugd. Porter werd grotendeels hier door zijn moeder opgevoed. En in huize Porter klonk vaak de stem van Nat King Cole. ,,Ik beschouwde hem eigenlijk als de vader die ik nooit heb gehad.” Zijn voorlaatste plaat was niet voor niets een eerbetoon aan Nat King Cole. ,,Klopt maar ik moest mijzelf eerst op de kaart zetten. Ik heb mij nu wel bewezen als zanger en songschrijver, dus was dit het perfecte moment. Maar ik droom hier echt al jaren van. Ik was vijf jaar toen ik voor het eerst een Nat King Cole-liedje zong, terwijl ik niet eens wist dat hij het was. Mijn moeder vertelde mij toen al dat mijn stem zoveel op die van hem leek. Dan pakte ze een vinylplaat van hem uit de kast en zette ze die op. De song die zij altijd als eerste draaide was Nature Boy. Ze was helemaal weg van de laatste zinregel van dat nummer: The greatest thing You'll ever learn Is just to love And be loved In return
Nat King Cole maakte een soort van vocale droomjazz. Ik begrijp dat zijn songs jou door je moeilijke jeugd heen hielpen.
,,Dat waren de momenten dat ik als kind leerde om te dromen. De stem, de songs en de arrangementen van zijn muziek, brachten mij in een andere wereld. Een wereld waarin ik mijn vader wel kende. Mijn moeder was erg goed in het geven van die kleine levenstips die zo bij moeders passen. Maar ook in de teksten van Nat King Cole komen dat soort adviezen heel vaak voor en daardoor beschouwde ik hem een beetje als mijn vader die via de speakers tot mij sprak. Ik had ook vaak het idee of de songs speciaal voor mij waren geschreven.”
Je hebt veel met Nederland. Eerder werkte je met ‘ons’ Metropole Orkest.
,,Klopt. Dat was tijdens een workshop voor arrangeurs. Maar ik heb tevens met Jules Buckley gewerkt die ik ook fantastisch vind. Vince vroeg mij in Nederland of ik een concert met Herbie Hancock wilde geven in de Hollywood Bowl in Los Angeles. In die periode sprak ik al met Vince en Jules over een eventuele samenwerking. Door in 2012 te werken met het Metropole Orkest leerde ik hoe je jezelf als een vocalist moet opstellen. Dat orkest is zo vreselijk goed en zorgde ervoor dat ik op mijn allerbest moest zijn. Het was sowieso de eerste keer dat ik met een orkest werkte. Die lessen heb ik meegenomen toen ik ging opnemen met het London Orchestra in de studio van George Martin. Maar goed, Vince en ik werken geweldig samen. Vince nodigde mij uit om mee te doen aan het concert in de Hollywood Bowl met de Hollywood Bowl Orchestra. Hij heeft enorm veel respect voor mijn stem en de stijl die ik nastreef. Daarnaast zijn we echte kameraden en dat is voor mij zeker zo belangrijk.”
In 2004 speelde je in de musical Nat King Cole & Me. Dat was een semi-autobiografische musical. Daarvoor schreef je deels ook eigen songs die door zijn werk waren geïnspireerd.
,,Ik heb die musical destijds gemaakt als een soort van eerbetoon aan mijn vader. Die was net overleden en ik heb hem pas op latere leeftijd leren kennen. De muziek van Nat King Cole vulde het gat dat mijn vader achterliet toen hij mijn moeder verliet. Echt, die stem heeft mij langs zoveel moeilijke momenten geloodst. Ja, je kunt het best een soort van therapie noemen. Tijdens het schrijven van die musical kwam ik er eigenlijk pas achter hoeveel ik mijn vader in mijn jeugd had gemist. Eigenlijk best traumatisch.”
Hoe belangrijk was die musical voor je als je er nu op terugkijkt?
,,Het was ook de eerste keer dat mij in de rol waagde van songschrijver. Dat had ik nooit eerder gedaan. Het was eigenlijk ook een vorm van muzikale telepathie. Ik begreep dat mijn eigen levensverhaal universeel is en dat ik daar de inspiratie uit moest halen. Ik kwam er langzaam achter hoe belangrijk de emoties en de kracht was die ik uit muziek haalde. Het zorgde voor zelfvertrouwen en een doel. Ik realiseerde eigenlijk pas in die periode hoe belangrijk de muziek en de stem van Nat King Cole voor mij waren. Zoals ik al zei bleek het de werking op mij te hebben van een soort van vaderlijk advies. Ik heb de man nooit gekend want hij was al dood toen ik de eerste song van hem hoorde. Maar toch kwam zijn warmte en levenslust binnen.”
Een poosje terug koos je weer voor de rust van Bakersfield, de stad in midden-Californië waar je vandaan komt. Ik was daar vorig jaar maar ik vond het wel een hele desolate plek. Zeker de wijk waarin de befaamde club Crystal Palace van countrylegende Buck Owens staat.
,,Haha, ben je hier geweest? Ik ben die club een uurtje geleden nog voorbijgereden. Nee, Bakersfield is niet het middelpunt van de wereld en het blijft een stad met twee gezichten. Maar het is ook de plek waar ik alles heb geleerd. Tot mijn zevende woonde ik in Los Angeles dus ik begreep wel de ‘big city vibe’. Maar Nat’s muziek was zo sophisticated en geweldig gestructureerd, dus zorgde er wel voor dat ik groter ging dromen. Groter dan de ‘small town vibe’ van Bakersfield waar ik toch het grootste deel van mijn jeugd woonde.”
When Love Was King is je favoriete nummer vertelde je mij ooit. Waarom?
,,Het is een oud nummer maar ik wilde het absoluut opnieuw opnemen omdat het nooit eerder zo actueel was als nu. De politieke energie van dit moment zorgde ervoor dat ik het toch weer wilde oppakken. Ook stilistisch is het als een Nat King Cole-nummer geschreven. Het heeft een duidelijke vertelvorm en het begin als een sprookje.
Once was a kingdom, far far away.
Love was the rule of the day.
Nothing more nothing less
Than to give your friend your best.…
Nat zou die zinnen ook geschreven kunnen hebben. Ik heb eerlijk gezegd indertijd ook dat nummer als een eerbetoon aan hem geschreven. Maar het andere deel schurkt weer tegen de betekenis van zijn song Nature Boy aan. Ik vertel het op een andere manier.”
Aan jouw platen zit altijd een verhaal vast.
,, Dit is de muziek die ik met mijn moeder zong en het zijn de songs die de open plekken opvulde toen mijn vader er niet was. Maar die mij ook steunde tijdens mijn schoolperiode en tijdens tegenslagen in mijn leven. In eerste instantie wil ik zijn muziek met een kleine groep opnemen. Maar in mijn hoofd wist ik dat het eigenlijk met een groot vijfsterren orkest moest doen. En dat is deze plaat. De eerste uit een hele lange rij hoop ik.”
Je hebt je vader die er niet was toen je opgroeide altijd gemist.
,,Absoluut. Daarom heb ik een paar jaar terug het nummer I Wonder Who My Daddy Is opgenomen. De eerste versie die ik hoorde was er eentje van Fred Cole, Nat King’s Cole broer. Het was zo ironisch dat dit nummer mijn aandacht trok. Het is immers gewoon mijn verhaal. De absentie van mijn vader maar ook een voorstelling proberen te maken hoe mijn vader eruit zou zien en wat hij zou doen als hij mij zou zien. Emotioneel is het een hele intense song voor mij. Het is een kinderliedje voor een volwassen man. Maar om eerlijk te zijn blijft Nature Boy gewoon het allerbelangrijkste nummer met de meest heldere boodschap.”
De arrangementen die je in jouw muziek gebruikt zijn weelderig en gedurfd. Er komt altijd veel van jezelf terug.
,,Er is heel veel aan de gang. Ik heb mijn eigen stijl en ideeën hoe ik mijn nummers zing. En dan heb je ook nog het DNA van de geweldige muzikanten waarmee ik werk. Al deze dingen neem je mee maar je weet pas hoe het klinkt als je gezamenlijk voor de eerste keer de studio induikt. Werken in de studio is voor mij magisch. Je gaat met niets naar binnen en als het goed is kom je eruit met een handvol prachtige nieuwe composities.”
Hoe kijk je terug op de opnames van de Nat King Cole Tribute-plaat (Nat King Cole & Me)? Het was nogal een kostbaar project. Dat kan dus eigenlijk niet fout gaan.
,,Het orkest had al wel geoefend. Maar ik verwachtte dat de muzikanten zich nog wel moesten opwarmen voordat de opnames begonnen. Maar vanaf het moment dat ik binnenstapte, stond de recorder aan. We begonnen meteen met Nature Boy en die eerste take was al bijna perfect. Ik was stomverbaasd. Uiteindelijk moest ik mezelf herpakken, zo snel ging het. Alleen de piano was al versterkt met 30 microfoons. Uiteindelijk hebben we alles in 1 week opgenomen. Maar Vince Mendoza was al 9 maanden ervoor begonnen met het schrijven van de arrangementen. Hij is een man van de perfecte voorbereidingen. We hebben een aantal gesprekken met elkaar gehad in Bakersfield en ik vertelde hem dat hij niet angstig moest zijn om uit de bocht te vliegen. En dat heeft hij perfect begrepen.”
All Rise komt op 17 april 2020 uit. Gregory Porter staat op dinsdag 19 januari 2021 in de Ziggo Dome in Amsterdam.